PR-00 Napęd ręczny do rozłącznika

Napędy typu PR-00 są przeznaczone do ręcznego operowania rozłącznikami i uziemnikami. Wykonanie i badania należy traktować w odniesieniu do aktualnych norm europejskich stosowanych w Polsce: PN-EN IEC 62271-102 (rozłączniki i uziemniki prądu przemiennego), PN-EN 62271-1 (postanowienia wspólne) oraz klasyfikacji warunków środowiskowych EN/IEC 60721-3-3 (lokalizacje osłonięte) i EN/IEC 60721-3-4 (lokalizacje nieosłonięte).
Napęd PR-00 jest przeznaczony do operowania nożami roboczymi lub uziemnikami rozłączników serii RDZ, RG, RŁK itp. o napięciu znamionowym do 35 kV (sieci średniego napięcia).
Napęd PR-00 wykonywany jest z jednym wałem głównym.
Prawidłowa praca napędów jest zapewniona w następujących warunkach:
- wysokość instalacji do 1000 m n.p.m.;
- górna wartość robocza temperatury otoczenia +40 °C;
- dolna wartość robocza temperatury otoczenia -60 °C.
Napęd składa się z korpusu, wału wyjściowego, mechanizmu blokady z zamkiem elektromagnetycznym ZB-1M, mechanizmu przełączającego, dźwigni operacyjnej oraz dławnic kablowych.
Dostęp do mechanizmów wewnętrznych (podczas montażu i regulacji) uzyskuje się po odblokowaniu zamka specjalnym kluczem i opuszczeniu pokrywy korpusu.
Do połączenia z wałem rozłącznika lub uziemnika na wale wyjściowym mocuje się zacisk dociskowy umożliwiający regulację przy włączaniu/wyłączaniu rozłącznika lub uziemnika.
Dźwignia operacyjna może być blokowana sworzniem w położeniu poziomym, a po zakończeniu operacji ustawiana pionowo i zamykana kłódką.

Dane techniczne

Parametr	Wartość
Moment znamionowy na wale wyjściowym, N·m	370
Maksymalna siła na dźwigni przy długości dźwigni z przedłużaczem ≤ 1,5 m, N	245
Napięcie znamionowe obwodów blokady elektromagnetycznej, V	220
Kąt obrotu wału głównego napędu, °	90
Kąt obrotu wału napędu uziemnika, ° (dla odpowiednich wykonań)	90
Liczba styków KSA (wału głównego), szt.	12
Liczba styków KSA (wału uziemnika), szt.	4
Masa napędu, nie więcej, kg: - PR-00 - PR-05 - PR-07	13 28 20

Przeznaczenie i zakres zastosowania

Ręczny napęd PR-00 to uniwersalne urządzenie mechaniczne do napędu noży rozłączników instalacji napowietrznych i wnętrzowych o napięciu do 35 kV oraz do sterowania nożami uziemników w zestawach rozłączników jedno- i trójbiegunowych typów RDZ, RG, RŁK i ich odpowiedników. Napęd zapewnia pewne przeprowadzenie aparatu do skrajnych, zablokowanych położeń „Załączono”/„Wyłączono”, stabilną blokadę położenia pod wpływem czynników zewnętrznych (wiatr, wibracje) oraz blokadę mechaniczną i elektromagnetyczną zapobiegającą błędnym operacjom w układach rozdzielczych. Typowe zastosowania: rozdzielnice wnętrzowe SN (wg PN-EN 62271-200) 6–35 kV, stacje napowietrzne 10–35 kV, punkty rozdzielcze, węzły przyłączeniowe w obiektach przemysłowych i energetycznych, pola sekcjonowania i wyłączeń remontowych na stacjach.

PR-00 stosuje się zarówno przy modernizacji istniejących rozłączników, jak i w nowych zestawach aparatury. Zunifikowane przyłącza, regulowany docisk na wale, ustandaryzowane elementy oraz szerokie dopuszczalne siły robocze pozwalają używać PR-00 jako zamiennika napędów ręcznych tej klasy. Ręczne sterowanie gwarantuje niezależność od zasilania pomocniczego podczas czynności łączeniowych i podnosi odporność eksploatacyjną instalacji w stanach awaryjnych.

Warunki eksploatacji

Klasyfikacja środowiskowa - EN/IEC 60721-3-4 (lokalizacje nieosłonięte) oraz EN/IEC 60721-3-3 (lokalizacje osłonięte); dopuszcza pracę na otwartym powietrzu i w nieogrzewanych pomieszczeniach w zakresie temperatur od -60 °C do +40 °C. Dopuszczalna wysokość instalacji - do 1000 m n.p.m. Konstrukcja jest przystosowana do oddziaływania opadów i zapylenia charakterystycznych dla stacji napowietrznych, przy zachowaniu zaleceń serwisowych i okresowych przeglądów szczelności dławnic oraz stanu uszczelnień. W rejonach o intensywnym oblodzeniu zaleca się daszki/osłony przeciwoblodzeniowe oraz sezonową konserwację połączeń ruchomych (czyszczenie, smarowanie, kontrola dokręceń). Dopuszczona jest eksploatacja w polach rozdzielnic SN (wg PN-EN 62271-200) przy wentylacji zgodnej z wymaganiami i braku agresywnych gazów korozyjnych.

Parametr warunków eksploatacji	Wartość normowa
Klasyfikacja środowiskowa / miejsce instalacji	EN/IEC 60721-3-4 (na zewnątrz) / EN/IEC 60721-3-3 (wewnątrz)
Zakres temperatur pracy otoczenia	od -60 °C do +40 °C
Wysokość nad poziomem morza	do 1000 m
Miejsce instalacji	Stacje napowietrzne 10–35 kV, rozdzielnice wnętrzowe SN 6–35 kV
System częstotliwości	50/60 Hz (w urządzeniach powyżej 1 kV)

Układ i rozwiązania konstrukcyjne

Podstawowy układ napędu obejmuje metalowy korpus z odchylaną pokrywą, główny wał wyjściowy z dociskiem, mechanizm przełączający ze stałymi położeniami oraz dźwignię operacyjną z możliwością zwiększenia ramienia za pomocą przedłużacza. Kinematyka zapewnia obrót wału głównego o 90° ze stabilnym zaskokiem w położeniach krańcowych. Regulacja położeń transportowych i roboczych odbywa się przez nastawę docisków na wale rozłącznika i dobór długości cięgien. Korpus przystosowano do montażu dźwigni po lewej/prawej stronie osi napędu, co ułatwia wbudowanie PR-00 w istniejące szafy i stojaki.

W napędzie zintegrowano mechanizm blokady elektromagnetycznej z zamkiem ZB-1M. Blokada służy do kontroli dostępu i zapobiegania błędnym załączeniom/wyłączeniom przy aktywnych zakazach z poziomu nadrzędnego (np. zabezpieczenia, SPZ/SZR, blokady międzyaparatowe). Odblokowanie pokrywy i przejście dźwigni z położenia „zerowego” możliwe jest wyłącznie po podaniu sygnału zezwalającego do obwodu elektromagnesu. Do czynności serwisowych przewidziano klucz awaryjny umożliwiający obsługę przy odłączonych obwodach operacyjnych z zachowaniem zasad BHP.

Wał wyjściowy jest przystosowany do momentu znamionowego wystarczającego do przełożenia noży rozłącznika z uwzględnieniem oporów łożysk i wpływów zewnętrznych (oblodzenie, zanieczyszczenia). Dociskowe połączenie na wale zapewnia precyzyjną synchronizację położeń kątowych wałów aparatu i napędu, eliminując przekoszenie noży i niepełne załączenia. Konstrukcja przewiduje mechaniczną blokadę dźwigni w położeniu poziomym podczas operacji; po jej zakończeniu dźwignię ustawia się pionowo i zabezpiecza kłódką.

Bezpieczeństwo i blokady

System blokad PR-00 integruje się z typowymi układami blokad międzyaparatowych w polach rozdzielczych i zapewnia:

elektromagnetyczną blokadę dostępu (zamek ZB-1M) sterowaną z obwodów operacyjnych 220 V;
mechaniczną blokadę dźwigni i pokrywy korpusu, zapobiegającą nieuprawnionym operacjom;
możliwość realizacji sygnałów położenia (montaż zestawu styków krańcowych KSA na wale) w układach sygnalizacji na płycie synoptycznej;
realizację zakazów technologicznych: „uziemnik tylko przy rozłączniku wyłączonym” (w ramach odpowiednich powiązań kinematycznych w polu).

Konstrukcja i materiały odpowiadają wymaganiom stosowanych w UE norm dla aparatury średniego napięcia. Przy opracowaniu procedur eksploatacyjnych zaleca się kolejność czynności personelu: sprawdzenie braku napięcia, uziemienie, plombowanie położeń kluczowych.

Wykonania i opcje

Napęd PR-00 oferowany jest w kilku wariantach orientacji wału wyjściowego i położenia dźwigni, co ułatwia montaż i obsługę w różnych układach rozdzielnic SN i stacji napowietrznych. Poniżej przedstawiono typowe opcje dostarczane wg ankiety zamówieniowej oraz elementy dostępne jako wyposażenie dodatkowe.

Opcja / wykonanie	Opis
Orientacja dźwigni	Lewo/prawo względem korpusu napędu - łatwe wbudowanie w szafy rozdzielcze SN i na stojaki stacji napowietrznych
Przedłużacz dźwigni	Praca z wydłużonym ramieniem do 1,5 m dla redukcji siły operatora (zgodnie z tabelą „Dane techniczne”)
Zestaw KSA	Montaż krańcowych przełączników do sygnalizacji położeń „ZAŁ/WYŁ”, przygotowanie obwodów telemechaniki i sygnalizacji
Wykonanie dla uziemnika*	Kompletacja węzłów napędu do współpracy z wałem uziemnika odpowiedniego typu rozłącznika (ustalane projektowo)
System klucza ZB-1M	Zamek blokady ZB-1M, klucz elektromagnetyczny lub magnetyczny, awaryjne odblokowanie do czynności serwisowych
Ochrona antykorozyjna	Powłoki i uszczelnienia dostosowane do pracy na zewnątrz (EN/IEC 60721-3-4)

*Zastosowanie i skład elementów do współpracy z wałem uziemnika zależą od modelu rozłącznika i układu pola.

Zgodność z normami

Projektowanie i wykonanie napędu PR-00 uwzględnia wymagania właściwych norm dla rozłączników, uziemników oraz napędów, a także wymagania środowiskowe i bezpieczeństwa stosowane w Polsce/UE:

PN-EN IEC 62271-102:2018-10 + A1:2023 - Rozłączniki i uziemniki prądu przemiennego (napędy i wyposażenie pomocnicze);
PN-EN 62271-1:2018 - Postanowienia wspólne dla aparatury rozdzielczej i sterowniczej prądu przemiennego powyżej 1 kV;
PN-EN 62271-200 - Rozdzielnice prądu przemiennego w osłonach metalowych dla napięć powyżej 1 kV do 52 kV włącznie;
EN/IEC 60721-3-3 - Klasyfikacja warunków środowiskowych: użytkowanie stacjonarne w miejscach osłoniętych;
EN/IEC 60721-3-4 - Klasyfikacja warunków środowiskowych: użytkowanie stacjonarne w miejscach nieosłoniętych.

Współpraca z podwykonawcami i partnerami

Jesteśmy otwarci na współpracę z zakładami obróbki, producentami aparatury, inwestorami i integratorami. Wykonanie napędów i podzespołów może obejmować kooperację w zakresie obróbki mechanicznej, malowania, montażu i badań. Dostarczamy pakiet dokumentacji technologicznej, karty marszrut, wykazy zakupu oraz specyfikacje, a także rekomendacje doboru dostawców podzespołów. Dla producentów rozłączników - dostosowujemy wymiary przyłączeniowe i kinematykę „pod Państwa aparat”, zapewniając zgodność kątów obrotu i momentów.

Proponowana dokumentacja

Dostępna jest dokumentacja inżynierska do projektowania, wytwarzania i uruchomienia: rysunki wykonawcze (DWG/DXF), modele 3D (STEP/Parasolid), specyfikacje, instrukcje montażu i eksploatacji, schematy elektryczne i podłączeń KSA, wykazy elementów, zestawy części zamiennych. Dokumentację dostosowujemy do wymagań projektu i możliwości technologicznych produkcji.

Zalety zastosowania PR-00

Prosta i sztywna kinematyka - precyzyjna blokada położeń krańcowych i powtarzalność operacji.
Niezależność od zasilania pomocniczego przy ręcznym sterowaniu - wysoka niezawodność w stanach awaryjnych.
Unifikacja przyłączy i docisków - ułatwiona modernizacja działających pól rozdzielczych.
Integracja blokady elektromagnetycznej - ograniczenie ryzyk operacyjnych.
Dostosowanie do wykonania „lewego/prawego” i układu szafy/stojaka - mniej przeróbek montażowych.

Dlaczego warto współpracować z nami:

- Brak konieczności utrzymywania wysoko kwalifikowanego personelu inżynieryjnego - otrzymują Państwo kompletną dokumentację wyrobu, z którą poradzi sobie inżynier o średnim doświadczeniu.
- Brak potrzeby wykonywania prototypów - nasze doświadczenie pozwala uruchamiać od razu serie produkcyjne.
- Pracując na naszej dokumentacji - Państwa specjaliści otrzymają konsultacje we wszystkich kwestiach wykonania napędu ręcznego PR-00.

- Elastyczna kooperacja: pomagamy dobrać podwykonawców obróbki, malowania, dostaw standardowych elementów (łożyska, uszczelnienia, łączniki, zamki ZB-1M) oraz oprzyrządowania do regulacji.
- Skrócenie przygotowania produkcji: dostarczamy gotowe szablony kart regulacji i instrukcje dla stanowisk montażowych.
- Skalowalność: dokumentacja przewidziana zarówno do małych serii, jak i produkcji seryjnej, ze standardowymi marszrutami i wykazami.